Precies een jaar geleden schreef ik onderstaande tekst, genaamd De Ruimte. Ik schreef het toen ik opgenomen was op de Spoed Medium Care van de Rielerenk, een crisisopnameplek voor psychische problematiek in Deventer. Het was de zoveelste opname in heel wat jaren tijd, maar voor mij was dit het kantelpunt: als het zo door moest gaan, was het binnen een jaar, hooguit twee, afgelopen.

Vanochtend kreeg ik melding op mijn telefoon. Ik keek en zag dat het precies een jaar geleden was dat ik daar zat. Omdat ik nu op een totaal andere plek ben, zowel mentaal als fysiek, kan ik het met niets anders dan zelfliefde teruglezen. Ik hou deze Marit uit het verleden in omhelzing vast: ik troost haar, ik geef haar even de aandacht die ze verdient, waarna ik haar vervolgens weer achterlaat in de Rielerenk.

Ik zit aan de keukentafel in een appartement in Lissabon. Uli zit naast me. Ik vertaal de tekst via ChatGPT naar het Duits, zodat Uli de tekst inclusief nuances kan lezen. Hij vindt het moeilijk, heel moeilijk. Het is een ver-van-zijn-bedshow. Wanneer ik hem vertel dat ik het zo ga uploaden, vraagt hij: ‘Maar dit is onderdeel van Oude Marit, weet je zeker dat je het op je blog wilt zetten en dat je dit wilt delen nu Nieuwe Marit alleen nog maar is?’ Ik hef mijn glas, proost met een glimlach op leven en neem een slok wijn. 'For I am part of it all, and itis all part of me.'

De ruimte

Sommige gevoelens zijn zoals een oude bekende: zodra je iemand spreekt van lang geleden stromen de herinneringen opeens weer binnen. Suïcidegedachten zijn voor mij net zo. Wanneer ik er niet in zit, kan ik het me niet goed herinneren. Het enige wat ik weet, is dat het vreselijk is. De wanhoop, het verdriet en dan nog het constante gevoel van verstikking.

Maar als ik er wel in zit, is het altijd anders dan dat ik het me had voorgesteld. Dan start het met een indringende gedachte: ‘Ik wil hier niet meer zijn,’ die snel weer verdwijnt. Het is het verschil tussen herinneren hoe een ruimte eruitziet en daadwerkelijk door de deur lopen. Te weten hoe het is om weer in die ruimte te staan. Om het weer te voelen. Als ik er weer helemaal in zit, is het een allesomvattende duistere leegte. Ik voel alles in één keer, en vervolgens ook weer niets. Het is vermoeiend. Zo verdomme vermoeiend. Omdat ik weet dat het keer op keer niet een kwestie is van ‘wanneer’, maar een kwestie is van ‘hoe erg ditmaal’ zal het gaan worden.

Aan de buitenkant zie ik er hetzelfde uit: ik lach, ik praat er lichtvoetig over en ik probeer er een dag van te maken. Aan de binnenkant is het een ander verhaal. Mijn bestaansrecht en eigenwaarde sijpelen weg en in mij woedt een storm van intern conflict. Angst om te leven en de wens tot zelfdoding gaan plots hand in hand. Dan heb je nog de walging. Ik haat mezelf. Ik kan geen spiegel verdragen. Ik ben een last. Het is wie ik ben, wat ik denk, hoe ik voel: ik ben niets anders dan alleen en alleen dat. En hoewel ik dan samen kan zijn met iemand, ik kan niet volledig samen zijn met die iemand. Dan voelt het alsof er iets mis is met me en vervolgens word ik wederom verstikt door mijn eigen angst. Bovendien, laat ik vooropstellen dat ik ervan overtuigd ben dat ik hou van de mensen die van mij houden. Zelfs als ik in die ruimte ben: ik hou van ze. Ik hou zo ongelooflijk veel van ze. Maar van gehouden worden kost energie. Het vergt moed. Het vraagt om toewijding. Het vraagt om kwetsbaarheid. De energie om van gehouden te worden kan ik dan niet opbrengen.

En ergens is het zoals een oude bekende. Ik heb dit eerder meegemaakt, ik heb er al eerder uit kunnen komen. Uit die ruimte komen, echter, is als de herinnering van de ruimte als ik er niet inzit. Vaak is het een kwestie van tijd, afleiding en acceptatie. Het komt echter weer terug. En dat breekt me elke keer iets meer op.


Bien à toi, met de grootste wil om te leven,

Marit